POMIAR CIŚNIENIA TĘTNICZEGO TO JEDNO Z PROSTSZYCH A JEDNOCZEŚNIE WAŻNIEJSZYCH BADAŃ JAKIE MOŻNA WYKONYWAĆ W ZACISZU SWOJEGO DOMU. DZIESIĘĆ MINUT KAŻDEGO DNIA – TYLKO TYLE CZASU TRZEBA POŚWIĘCIĆ, ABY MONITOROWAĆ SYSTEMATYCZNIE SWÓJ STAN ZDROWIA I MÓC WYCHWYCIĆ EWENTUALNE NIEPRAWIDŁOWOŚCI.
CO TO JEST CIŚNIENIE TĘTNICZE?
Ciśnienie tętnicze to nic innego jak siła, z którą krew napiera na ścianki tętnic. Na wartość ciśnienia zależy od pracy naszego serca, ale również od ilości krwi oraz elastyczności ścian tętnic.
Ciśnienie tętnicze mierzy się w dwóch momentach pracy mięśnia sercowego – w chwili skurczu i rozkurczu. Ciśnienie krwi jest mierzone w milimetrach słupa rtęci [mmHg] i zawsze podaje się jego dwie wartości:
- skurczową – czyli siłę, z którą krew napiera na ścianki tętnic w momencie skurczu serca, gdy krew jest wyrzucana z serca i krąży w naszych obwodowych naczyniach krwionośnych,
- rozkurczową – czyli siłę, z którą krew napiera na ścianki tętnic w momencie, gdy serce jest w fazie rozkurczu i napełnia się nową porcją krwi.
CIŚNIENIE PRAWIDŁOWE
Według wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologii i Europejskiego Towarzystwa Hipertensjologii oraz Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego prawidłowe ciśnienie krwi u dorosłego człowieka w momencie pomiaru w gabinecie lekarskim to mniej niż 140 mmHg w przypadku ciśnienia skurczowego oraz mniej niż 90 mmHg ciśnienia rozkurczowego.
Oczywiście normy te nie odnoszą się w żaden sposób do dzieci, kobiet w ciąży i osób starszych. W ich przypadku określenie prawidłowego ciśnienia jest kwestią indywidualną, zależną m.in. od wieku i stanu zdrowia. Zatem ich ustalenie należy powierzyć lekarzowi, który na podstawie szczegółowego wywiadu i badania wskaże indywidualne normy ciśnienia tętniczego.
PO CO MIERZYĆ CIŚNIENIE?
Regularny pomiar ciśnienia krwi jest świetnym i bardzo prostym sposobem na sprawdzenie, czy z naszym zdrowiem jest wszystko w porządku. Warto zatem wprowadzić tą czynność do naszej codziennej rutyny i namawiać do niej innych, bo wczesne nieprawidłowych wartości ciśnienia zapobiega rozwojowi wielu chorób zagrażających zdrowiu i życiu.
JAK MIERZYĆ CIŚNIENIE?
Pomiar ciśnienia to temat bardzo ważny – bo tylko prawidłowe wykonanie tej czynności jest gwarancją uzyskania rzeczywistego wyniku pomiaru. Na co trzeba zwrócić uwagę?
Po pierwsze na aparat do pomiaru. Najlepiej, żeby był to aparat naramienny a nie nadgarstkowy oraz żeby posiadał on certyfikat ESH (czyli Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego) oraz symbol CE z czterocyfrowym numerem (np. CE 0123), co oznacza zgodność urządzenia z normami unijnymi. Takie ciśnieniomierze na pewno można kupić w sklepach ze sprzętem medycznym lub w aptekach. Przy zakupie aparatu w aptece warto skorzystać z pomocy farmaceuty i przeszkolić się z jego obsługi.
Dodatkowo po zakupie aparatu trzeba dokładnie zapoznać się z jego instrukcją obsługi i wypróbować go mierząc ciśnienie sobie, mężowi, siostrze, koleżance czy koledze… Dzięki temu można nabrać wprawy i nauczyć się prawidłowej obsługi urządzenia.
A jak prawidłowo mierzyć ciśnienie? Na kilka minut przed pomiarem należy odpocząć w pozycji siedzącej. Dobrze też nie mierzyć ciśnienia zaraz po wypiciu kawy, herbaty, napojów energetycznych czy zjedzeniu wysokokalorycznych posiłków.
Niewskazane są też używki oraz przyjmowanie leków dostępnych bez recepty. Natomiast w przypadku stosowania leków przepisanych przez lekarza, należy z nim uzgodnić kiedy wykonywać pomiar: przed czy po zażyciu.
Ważne też, aby wykonywać pomiar w odpowiedniej pozycji: ramię do pomiaru musi znajdować się mniej więcej na poziomie serca, a ręka powinna być podparta – najlepiej na stole. Podczas pomiaru należy siedzieć wygodnie, mieć podparte plecy, nieskrzyżowane nogi i stopy oparte na ziemi.
CIŚNIENIE NIEPRAWIDŁOWE
HIPOTENSJA jest rozpoznawana, gdy ciśnienie utrzymuje się na niskim poziomie i nie przekracza wartości 100/60 mmHg.
Niekiedy towarzyszy ona przejściowo dziewczętom w okresie dojrzewania oraz wysokim i szczupłym osobom. Ale może ona również towarzyszyć innym chorobom takim jak schorzenia układu krążenia, cukrzyca, niedoczynność tarczycy, nadnerczy czy infekcje.
Dlatego niskiego ciśnienie nie powinno się bagatelizować i należy je skonsultować z lekarzem, który zleci odpowiednią diagnostykę i postępowanie.
Wiele osób z niskim ciśnieniem zauważa u siebie podwyższony puls – to naturalna reakcja organizmu możliwa na przykład w przypadku odwodnienia. Dlatego należy pamiętać o tym, by wypijać codziennie odpowiednią dawkę płynów: około dwa litry wody, małymi łyczkami w ciągu całego dnia.
HIPERTENSJA jest rozpoznawana w przypadku, gdy pomiary wskazują ciśnienie powyżej 140/90 mmHg w gabinecie lekarskim lub powyżej 135/85 mmHg w pomiarach domowych.
Wysokie ciśnienie krwi jest bardzo niebezpieczne dla naszego zdrowia i życia! Jest ono głównym czynnikiem ryzyka wielu poważnych i groźnych chorób takich jak: przerost lewej komory serca, przyspieszony rozwój miażdżycy, upośledzenie pracy nerek, uszkodzenie wzroku i udar mózgu.
Pacjentom z nadciśnieniem tętniczym zaleca się regularne kontrole zdrowia u lekarza pierwszego kontaktu bądź lekarza specjalisty i ścisłe przestrzeganie jego zaleceń.
Bardzo duży wpływ na obniżenie ciśnienia ma przede wszystkim stosowanie odpowiedniej, zbilansowanej diety, umiarkowana, ale regularna aktywność fizyczna, rezygnacja z używek i unikanie stresu.
