JEDNYM Z NAJGROŹNIEJSZYCH ZAGROŻEŃ DLA NASZEGO SERCA JEST CHOROBA WIEŃCOWA, ZWANA RÓWNIEŻ CHOROBĄ NIEDOKRWIENNĄ LUB PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCOWĄ. W JEJ WYNIKU DO SERCA NIE JEST DOSTARCZANA WYSTARCZAJĄCA ILOŚĆ TLENU, CO JEST PRZYCZYNĄ JEGO NIEDOSTATECZNEGO UKRWIENIA.
Serce jest jednym z najważniejszych narządów w organizmie człowieka. Umożliwia sprawny przepływ krwi w naczyniach. Dzięki niemu właśnie do tkanek i organów dociera tlen oraz składniki odżywcze. Serce zaczyna bić już po 21 dniach od poczęcia. W czasie życia uderza przeciętnie 2,5 miliarda razy. W przeciągu jednej minuty serce uderza około 70 razy, by przepompować prawie 5 litrów krwi.
Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią przyczynę około połowy wszystkich zgonów w Polsce, przy czym prawie co piąty zgon będący następstwem tych chorób dotyczy osób poniżej 65 roku życia. Jedną z przyczyn tak wysokiej umieralności jest niedostateczna wiedza społeczeństwa na temat choroby niedokrwiennej serca. Co zatem powinniśmy wiedzieć o tej chorobie?
PRZYCZYNY
Najczęstszą przyczyną tego schorzenia jest miażdżyca. W naczyniach wieńcowych osób chorych odkłada się materiał tłuszczowy, który spowalnia przepływ krwi i ogranicza jej dopływ do serca.
KTO JEST SZCZEGÓLNIE NARAŻONY?
Ryzyko zachorowania na chorobę wieńcową rośnie wraz z wiekiem. U kobiet zwiększa się gwałtownie po okresie menopauzy, u mężczyzn zaś po 40. roku życia. Uwarunkowania genetyczne zwiększają ryzyko zachorowania. Jeśli ktoś z krewnych danej osoby cierpiał na to schorzenie w dość młodym wieku (mężczyźni przed 55. rokiem życia, kobiety przed 65.), automatycznie zwiększa się u niej ryzyko jego wystąpienia. Częściej chorują jednak mężczyźni. Dodatkowe zagrożenia niosą za sobą: siedzący tryb życia, palenie papierosów, podniesiony poziom cholesterolu, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, brak aktywności fizycznej, otyłość, spożywanie alkoholu.
OBJAWY
Charakterystycznym objawem przewlekłej choroby wieńcowej jest nietypowy ból w klatce piersiowej, który cechuje duża zmienność, ma on jednak pewne cechy wyróżniające:
→ Gniecenie, dławienie, pieczenie zlokalizowane w klatce piersiowej za mostkiem połączone z uczuciem duszności (dusznica bolesna). Czasem towarzyszy mu niepokój, poty, zasłabnięcie.
→ Przeszywający, promieniujący ból do barków, ramion, a nawet żuchwy, szyi, szczęki lub nadbrzusza. Zlokalizowany jest zamostkowo.
→ Ustępuje samoczynnie po odpoczynku lub zażyciu leków.
→ Nasila się w sytuacjach stresowych, po obfitym posiłku, pod wpływem zimna.
Czasem choroba potrafi przebiegać bezobjawowo, a wykryć można ją dopiero podczas badania EKG. Chory nie odczuwa żadnego bólu. Nie podejmuje tym samym leczenia.
STOPNIE ZAAWANSOWANIA CHOROBY
Skala zaawansowania choroby wieńcowej jest czterostopniowa:
- Bóle dławicowe występują tylko podczas ciężkich wysiłków fizycznych.
- Znikome bóle dławicowe pojawiają się podczas zwykłych czynności, np. szybkiego wchodzenia po schodach.
- Znaczne dolegliwości występują już po przejściu 100-200 metrów lub w trakcie wolnego wchodzenia na pierwsze piętro.
- Bóle dławicowe pojawiają się podczas spoczynku lub niewielkiego wysiłku.
LECZENIE
Podstawowymi sposobami leczenia są:
Zmiana stylu życia chorego – zaprzestanie korzystania z używek, zwiększenie aktywności fizycznej, leczenie chorób towarzyszących (nadciśnienia, cukrzycy, obniżenie poziomu cholesterolu), walka z nadwagą.
Leczenie medykamentami – stosowanie leków przeciwzakrzepowych oraz obniżających cholesterol, a także leków przeciwdławicowych, które zapobiegają objawom dusznicy bolesnej.
Zabiegi na tętnicach wieńcowych – pomostowanie naczyń wieńcowych (stworzenie „mostu” omijającego zwężony fragment naczynia) i angioplastyka wieńcowa (na wysokości blaszki miażdżycowej wprowadzany jest balonik, który na kilkanaście sekund zostaje wypełniony płynem i poszerza światło zwężonej tętnicy).
JAK SIĘ CHRONIĆ PRZED CHOROBĄ?
Przede wszystkim nie wolno zapominać o diecie ubogiej w pokarmy zawierające nasycone kwasy tłuszczowe, cholesterol i sól, a bogatej w błonnik pokarmowy, flawonidy i witaminy. Należy również pamiętać, iż aktywność fizyczna jest niezbędna dla każdego, kto chce zachować zdrowie. U osób, które pracują umysłowo wskazane są ćwiczenia 3 razy w tygodniu po 30 minut. Ruch chroni przed nadciśnieniem i ma korzystny wpływ na lipidy osocza (redukcja „złego cholesterolu”). Do tego dochodzi oczywiście całkowita rezygnacja z używek.
