KOLEBKĄ ZIELONEJ HERBATY SĄ CHINY. CHOCIAŻ DLA CHIŃCZYKÓW OD PIĘCIU TYSIĘCY LAT STANOWI CODZIENNY NAPÓJ, W EUROPIE POJAWIŁA SIĘ DOPIERO W XVII WIEKU. POCZĄTKOWO BYŁA DOSTĘPNA WYŁĄCZNIE W APTEKACH JAKO ŚRODEK PRZECIWKO WZDĘCIOM ORAZ JAKO LEK PRZECIWREUMATYCZNY.
Obecnie dobroczynne działanie zielonej herbaty na nasz organizm wykorzystywane jest w leczeniu aż 61 dolegliwości. W zielonej herbacie tkwi tajemnica długiego życia, a regularne spożywanie napoju wspomaga procesy trawienne, zapobiega chorobom układu krążenia oraz oczyszcza organizm z toksyn.
CZYM JEST ZIELONA HERBATA?
Herbata zielona (Camellia sinensis) jest wiecznie zielonym krzewem o skórzastych liściach, białych lub różowych kwiatach oraz brązowych owocach. Liście zielonej herbaty są blanszowane, czyli ogrzewane na parze, w celu zniszczenia enzymów, odpowiedzialnych za ich fermentację. Dzięki temu herbata zachowuje nie tylko charakterystyczny aromat, ale co najważniejsze, prawie wszystkie zawarte w niej substancje naturalne, zwane polifenolami. Zblanszowane liście są następnie zwijane i suszone.
SKŁADNIKI ZIELONEJ HERBATY
Liście zielonej herbaty są bogatym źródłem prowitaminy A, witaminy B1, B2, C, K, E, PP oraz mikroelementów: fluoru, wapnia, żelaza, potasu, sodu i cynku. Najważniejszymi składnikami chemicznymi są polifenole (katechiny i epikatechiny), które wykazują właściwości antyoksydacyjne, chroniące komórki organizmu przed szkodliwym wpływem wolnych rodników. Wśród leczniczych związków wymienia się także kofeinę oraz olejki eteryczne.
WPŁYW ZIELONEJ HERBATY NA ORGANIZM
Działanie kardioprotekcyjne – zielonej herbacie przypisuje się ochronę przed nadciśnieniem, chorobą wieńcową, zawałem serca oraz miażdżycą naczyń krwionośnych. Napar z zielonych listków łagodnie pobudza czynność serca oraz zwiększa przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych. Polifenole, hamując wchłanianie cholesterolu z pożywienia, zapobiegają tworzeniu złogów cholesterolowych, utrudniających przepływ krwi przez naczynia. Związki zawarte w zielonej herbacie przeciwdziałają także procesowi zlepiania płytek krwi, zmniejszając tym samym ryzyko tworzenia zakrzepów.
Działanie pobudzające – szczególnie docenia się działanie pobudzające i odprężające zielonej herbaty. Duże ilości kofeiny, zawarte w odpowiednio krótko parzonej herbacie, pobudzają uwalnianie europrzekaźników i w efekcie prowadzą do zwiększenia koncentracji oraz poprawy pamięci. Należy jednak pamiętać, że spożycie zbyt dużych ilości herbaty może spowodować nadmierne rozdrażnienie i pobudzenie nerwowe.
Działanie przeciwnowotworowe – osoby stale spożywające zieloną herbatę znacznie rzadziej chorują na nowotwory odbytu, trzustki, okrężnicy, żołądka, piersi oraz skóry. Głównym czynnikiem przeciwnowotworowym zielonej herbaty jest przeciutleniacz – polifenol EGCG (galusan epigallokatechiny). Zielona herbata 1000 razy skuteczniej niż witamina C oraz 25 razy skuteczniej niż witamina E chroni DNA komórki przed uszkodzeniami oraz pobudza organizm do wytwarzania enzymów antyoksydacyjnych. Powstrzymuje ponadto rozmnażanie się komórek nowotworowych i pobudza naturalny proces ich obumierania.
Działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne – napar z liści zielonej herbaty, dzięki zawartości polifenoli, łagodzi reakcje alergiczne i działa przeciwzapalnie. Dodatkowo zawarta w nim kombinacja składników hamuje namnażanie się chorobotwórczych drobnoustrojów, dzięki czemu dość skutecznie zwalcza infekcje bakteryjne i wirusowe.
Działanie wspomagające trawienie i odchudzanie – zielona herbata, poprzez pobudzenie wydzielania soków żołądkowych, sprzyja przemianie materii, trawieniu pokarmów i usuwa uczucie przepełnienia żołądka po zbyt obfitym i ciężkostrawnym posiłku.
Wzmocnienie zębów i ochrona przed próchnicą – z uwagi na dużą zawartość fluoru, zielona herbata wzmacnia zęby i chroni je przed próchnicą. Dodatkowo przeciwbakteryjne działanie polifenoli ogranicza powstawanie płytki nazębnej, produkcję kwasów powodujących próchnicę oraz zapewnia uczucie świeżego oddechu.
Pomaga zachować młodość – dzięki zawartości przeciwutleniaczy ziołowe napary neutralizują wolne rodniki, które odpowiadają za starzenie się organizmu. Japońscy naukowcy wierzą, że w zielonej herbacie tkwi tajemnica przedłużonej młodości.
STOSOWANIE
Z niezwykłych właściwości zielonej herbaty można skorzystać, pijąc napary albo przyjmując ją w postaci kapsułek lub tabletek. Dzienne zapotrzebowanie na polifenole wynosi 240-320 mg, co odpowiada 4 szklankom naparu zielonej herbaty. Parzenie herbaty powinno trwać 3-5 minut, wodą o temperaturze 60-85°C.
PRZECIWWSKAZANIA
Zbyt długie parzenie herbaty prowadzi do uwolnienia garbników, które, wpływając na błonę śluzową jelit, ograniczają wchłanianie składników pokarmowych, zwłaszcza białka. Pacjentom z chorobą wrzodową żołądka należy zdecydowanie odradzić picie zielonej herbaty, bowiem napar ten pobudza produkcję soków żołądkowych. Zieloną herbatą nie należy popijać przyjmowanych leków, bowiem nie można wykluczyć zachodzących interakcji.
