W NASZYM CIELE ZNAJDUJE SIĘ OKOŁO SZEŚCIUSET WĘZŁÓW CHŁONNYCH, KTÓRE ODGRYWAJĄ NIEZWYKLE ISTOTNĄ ROLĘ W BUDOWANIU NASZEJ ODPORNOŚCI. ICH POWIĘKSZENIE MOŻE ŚWIADCZYĆ ZARÓWNO O WYSTĄPIENIU NIEGROŹNEJ INFEKCJI, JAK I POWAŻNYCH CHORÓB. PODDAJĄC SIĘ REGULARNEJ SAMOKONTROLI WĘZŁÓW CHŁONNYCH MOŻEMY MONITOROWAĆ SWÓJ STAN ZDROWIA.
WĘZŁY CHŁONNE
W ciele dorosłego człowieka jest około sześciuset węzłów chłonnych, które rozmieszczone są w różnych częściach ciała i połączone są siecią naczyń limfatycznych.
Węzły chłonne występują pojedynczo lub w skupiskach, najwięcej ich jest usytuowanych na szyi, w dołach nadobojczykowych, w pachwinach, pod pachami oraz pod żuchwą i pod kolanami. Niektóre węzły chłonne znajdują się płytko pod skórą (na przykład te na szyi, pod pachami, czy w pachwinach), inne zaś usytuowane są w okolicy narządów wewnętrznych w obrębie klatki piersiowej i brzucha.
Przez węzły chłonne ciągle przepływa chłonka, inaczej limfa. Jest to płyn zbierany przez naczynia chłonne rozpoczynające się w tkankach, a po przejściu przez węzły chłonne transportowana jest do krwiobiegu. Skład chłonki zależy głównie od tkanki z jakiej jest ona zbierana, ale zawiera w różnych stężeniach wodę, białka, tłuszcze, produkty przemiany materii i limfocyty.
Węzły chłonne uczestniczą w procesach odpornościowych – są swego rodzaju filtrem przeciwdrobnoustrojowym – zatrzymują płynące z limfą drobnoustroje i je niszczą. Są także miejscem działania wędrujących limfocytów i makrofagów. To tutaj dochodzi do kontaktu limfocytów z antygenami co aktywuje dalszą odpowiedź immunologiczną organizmu.
WĘZŁY CHŁONNE A REAKCJA ZAPALNA
Gdy w organizmie dzieje się coś niepokojącego, wówczas węzły chłonne rozpoczynają pracę w trybie zwiększonej produkcji przeciwciał – czyli limfocytów. O tym, że nasze węzły chłonne produkują więcej limfocytów możemy wywnioskować na podstawie ich powiększenia. U zdrowego dorosłego człowieka węzły chłonne są w zasadzie niewyczuwalne, w momencie reakcji odpornościowej mogą one się powiększyć do wielkości orzecha laskowego a czasem nawet orzecha włoskiego. Trzeba jednak pamiętać, że przyczyny powiększenia węzłów chłonnych nie zawsze muszą mieć podłoże chorobowe. Mogą być również reakcją organizmu na stosowane leki na przykład w leczeniu dny moczanowej lub padaczki. Zdarza się, że do ich przejściowego powiększenia dochodzi również po szczepieniach ochronnych.
Przyczyn powiększenia węzłów chłonnych jest wiele, ale każda z nich może mieć duże znaczenie dla naszego zdrowia. Dlatego warto się badać, by mieć kontrolę i w razie potrzeby – reagować jak najszybciej.
KONTROLA WĘZŁÓW CHŁONNYCH, JAK SIĘ BADAĆ?
Badanie węzłów chłonnych należy wykonywać raz w miesiącu. Panowie oraz panie, które są po menopauzie powinni wybrać sobie jeden dowolny dzień miesiąca (np. 8 stycznia, 8 lutego… itd.), zaś kobiety miesiączkujące ustalić termin badania 2 lub 3 dnia po miesiączce (to również optymalny termin na samobadanie piersi i warto połączyć ze sobą te dwa badania!).
W przypadku dzieci – ich węzły chłonne powinny być regularnie sprawdzane przez rodziców również w jednym, dowolnie wybranym, ale powtarzającym się dniu miesiąca.
Węzły sprawdzamy w badaniu ręcznym a do badania bierzemy pod uwagę węzły szyjne, nad i podobojczykowe, pachowe i pachwinowe.
By je zbadać wystarczy złączyć trzy place i ich opuszkami delikatnie spokojnymi ruchami uciskać skórę centymetr po centymetrze w okolicach szyi (również pod i za uszami) schodząc aż do obojczyków, nad i pod obojczykami, w pachach i w pachwinach.
Prawidłowe węzły chłonne są zazwyczaj niewyczuwalne lub nie większe od ziarenka grochu.
CO MOŻE BYĆ POWODEM DO NIEPOKOJU?
Gdy przy padaniu węzłów chłonnych jakikolwiek niepokojący objaw powinien być skonsultowany z lekarzem. Zatem droga postępowania jest jedna: należy skontaktować się z lekarzem, który przeprowadzi badanie, odpowie na pytania, wyjaśni wątpliwości, a jeśli zajdzie taka potrzeba, to zleci odpowiednie badania i poprowadzi dalsze leczenie.