LICZBA ZACHOROWAŃ NA ASTMĘ WCIĄŻ ROŚNIE. SZACUJE SIĘ, ŻE CIERPI NA NIĄ PONAD 300 MILIONÓW LUDZI NA CAŁYM ŚWIECIE, Z CZEGO OKOŁO 4 MILIONY W POLSCE. ASTMA JEST NIEZWYKLE UCIĄŻLIWA, A W SKRAJNYCH SYTUACJACH STANOWI ZAGROŻENIE DLA ZDROWIA I ŻYCIA CHOREGO.
Astma to przewlekły stan zapalny i podrażnienie dróg oddechowych. Objawia się ona poprzez pojawiające się trudności w oddychaniu: odczuwanie duszności w klatce piersiowej, kaszel, tzw. ciężki oraz rzężący oddech (najczęściej nocą lub wcześniej rano) oraz niska wydolność wysiłkowa. Objawy te muszą mieć charakteru stałego.
DLACZEGO CHORUJEMY NA ASTMĘ?
Astma jest chorobą, którą mogą wywołać czynniki dziedziczne, jak i środowiskowe. Oznacza to, że chorobę możemy zarówno „odziedziczyć”, jak i ją nabyć. Rozwój astmy jest złożony i skomplikowany, ale ograniczając czynniki ryzyka możemy mieć wpływ na jej rozwój i przebieg ograniczając czynniki ryzyka:
– powikłania po infekcjach dróg oddechowych,
– alergia,
– otyłość,
– zanieczyszczenia środowiska,
– niekorzystne środowisko zawodowe,
– niezdrowa dieta i styl życia,
– palenie tytoniu (czynne i bierne).
CO WYWOŁUJE ATAK ASTMY?
Atak tej choroby może być wyzwolony przez co najmniej jeden z czynników:
– substancje wywołujące alergię, np. pyłki, pleśnie i roztocza, dym papierosowy, pył,
– czynniki pogodowe, np.: mgła, zimno,
– czynniki środowiskowe, np. zanieczyszczenia, gazy, silne zapachy,
– czynniki psychologiczne, np. przeżywana trauma, stres,
– czynniki farmakologiczne, np. zażywane leki i środki lecznicze,
– czynniki fizyczne np. aktywność fizyczna, zmęczenie,
– pogorszenie stanu zdrowia przez infekcje wirusowe i bakteryjne.
DIAGNOZA CHOROBY
Jeżeli obserwujemy u siebie lub bliskiej osoby objawy astmy, warto udać się na wizytę do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który przeprowadzi wstępną diagnostykę i w razie potrzeby skieruje nas do specjalisty – pulmonologa lub alergologa. Wizyta u pulmonologa powinna rozpocząć się od szczegółowego wywiadu medycznego, dot. informacji na temat występujących objawów i stanu zdrowia, a także przypadków zachorowań na astmę wśród członków najbliższej rodziny. W procesie diagnostycznym istotne są również badania oddechu:
- spirometria – badanie to mierzy objętość i pojemność płuc, jak również przepływ powietrza w oskrzelach i płucach w różnych etapach cyklu oddechowego,
- ocena natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej (FEV1),
- ocena natężonej pojemności życiowej (FVC),
- szczytowy przepływ wydechowy (PEF),
Jeżeli zaś zachodzi podejrzenie, że astma ma podłoże alergiczne, zaleca się wykonanie punktowych testów alergicznych oraz badań laboratoryjnych sprawdzających miano przeciwciał IgE swoistych i całkowitych w surowicy krwi.
LECZENIE ASTMY
Najważniejsza zasada w leczeniu tej choroby to indywidualnie dopasowana terapia, która zapewni jak najmniej dolegliwości i ograniczeń w życiu codziennym. Wszyscy chorzy powinni uzyskać od swojego lekarza indywidualny plan leczenia, który opisuje to, jakie leki należy przyjmować, jak często oraz jak zmieniać leki w okresach, w których objawy astma się zmieniają.
ASTMA A COVID-19
Warto wiedzieć, że zakażenie koronawirusem i wywoływana przez niego choroba COVID-19 mogą mieć cięższy przebieg u astmatyków, niż u osób zdrowych. Dlatego chorzy powinni bardziej niż osoby zdrowe dbać o swoje bezpieczeństwo i skrupulatnie przestrzegać wytycznych Ministerstwa Zdrowia.
