NASZ EKSPERT: Katarzyna Borowicz – psycholog, psychoonkolog, psychoterapeuta
RAK MOŻE ATAKOWAĆ RÓŻNE NARZĄDY, ALE ZAWSZE DOTYCZY GŁOWY – WPŁYWA NA SAMOPOCZUCIE PACJENTA I OSÓB Z JEGO NAJBLIŻSZEGO OTOCZENIA. WSPARCIE PSYCHICZNE BYWA WRĘCZ KONIECZNE.
CO TO JEST PSYCHONKOLOGIA?
Psychoonkologia to młoda dziedzina nauki – za jej początki uznaje się powstanie Międzynarodowego Towarzystwa Psychoonkologicznego (1984 rok). W Polsce o psychoonkologii mówimy szerzej od 1992 roku, kiedy to powstało Polskie Towarzystwo Psychoonkologiczne. Podstawowymi celami jego działania są: edukacja onkologiczna, profilaktyka raka oraz towarzyszenie osobom chorym onkologicznie i ich bliskim w drodze przez chorobę. Dziedzina ma w zakresie swoich zainteresowań trzy główne obszary:
• profilaktykę przeciwnowotworową – polega głównie na wzmocnieniu świadomości społecznej zagrożenia, jakim jest choroba nowotworowa, tego, jakich grup najczęściej dotyka i jak można ją leczyć.
• pomoc osobom chorującym nowotworowo i ich bliskim – w stosunku do chorych onkologicznie dotyczy łagodzenia psychicznych skutków diagnozy, budowania właściwego obrazu choroby oraz próby jej akceptacji i wypracowania sposobów radzenia sobie z nią. chorobą. Bliskim pacjentów ma do zaoferowania wsparcie psychiczne, zarówno pod kątem dbania o dobrostan psychiczny, jak i pracy nad ulepszeniem komunikacji i relacji.
• edukację personelu stykającego się z pacjentem i jego bliskimi – skierowaną do profesjonalistów: lekarzy, pielęgniarek, personelu pomocniczego czy studentów medycyny. Ma one na celu głównie poprawę i usprawnienie komunikacji z pacjentem.
STREFA PACJENTA
Dzięki psychoonkologii powstały nowe standardy opieki nad chorymi na nowotwory. Dziś nikt już nie kwestionuje potrzeby dbania o emocjonalną i duchową sferę pacjenta na każdym etapie choroby. Pomoc psychoonkologa stała się komplementarną częścią działań interdyscyplinarnego zespołu opieki nad pacjentem.
Pomoc skierowana jest szczególnie do pacjentów zmagających się z nowotworami, którym trudno jest radzić sobie z emocjami i codziennymi troskami wynikającymi z choroby, lub którzy chcą odzyskać lub wzmocnić motywację do życia niezbędną w procesie leczenia raka. Psychoonkolog zajmuje się także osobami z najbliższego otoczenia chorego. Udziela wskazówek, jak radzić sobie ze stresem i jak rozmawiać z bliskim leczonym onkologicznie.
Pomoc psychonkologa jest nieoceniona zarówno w pierwszej fazie choroby, kiedy diagnoza wiąże się z szokiem i dezorganizacją życia, jak i po jej zakończeniu, gdy świat wypełnia pustka i brak celu.
Również opieka paliatywna oraz hospicyjna stanowią obszary, w które psychoonkologia powinna być obecna – dla dobra pacjenta, jego najbliższych i personelu medycznego, który się nim zajmuje.
W GABINECIE
Przygotuj się na pięćdziesiąt minut rozmowy z psychoonkologiem. Być może, żeby dać ci wsparcie, pokaże ci techniki radzenia sobie ze stresem i z trudnymi emocjami. Najpierw jednak uważnie wysłucha, jakie są twoje największe trudności oraz potrzeby. O tym, czy będziecie spotykać się raz w tygodniu, czy też z inną częstotliwością, decyduje twój stan psychiczny. Żeby stanąć na nogi, potrzebujesz cyklu przynajmniej dwunastu spotkań.
ZE SKIEROWANIEM CZY BEZ?
W ramach NFZ potrzebujesz skierowania od lekarza prowadzącego.
Wsparcia psychoonkologa warto szukać również z pomocą ogólnopolskich organizacji pozarządowych pomagających chorym onkologicznie (np. Fundacja Rak’n’Roll, Stowarzyszenie UNICORN, Polskie Towarzystwo Psychoonkologiczne ) lub lokalnej fundacji, czy stowarzyszenia – listę takich organizacji można znaleźć na stronie portalu onkologicznego Zwrotnik raka.
