NASZ EKSPERT: dr Julita Zaczyńska-Janeczko, dermatolog
KILKA PRYSZCZY NA TWARZY TO JESZCZE MAŁY PROBLEM. GORZEJ, GDY SZPECĄCE KROSTKI CZY GRUDKI ZAJMUJĄ WIĘKSZĄ CZĘŚĆ TWARZY, DEKOLT I PLECY. CO WÓWCZAS ROBIĆ?
KIEDY TRĄDZIK WYMAGA LECZENIA?
Nie ma co liczyć na to, że trądzik sam przejdzie, kiedy zmiany obejmują dużą powierzchnię oraz mają zaawansowaną formę. Do takich należą: trądzik grudkowy, krostkowy, skupiony, cystowaty, odwrócony, dorosłych i keloidowy. Leczenie powinno być zawsze prowadzone przez dermatologa. To bardzo ważne, bo po trądziku mogą pozostać blizny i przebarwienia. Na wizytę warto przynieść najnowsze badania krwi: morfologię, poziom glukozy, lipodogram, enzymy wątrobowe oraz badania hormonalne tarczycy, jajników i prolaktynę. Posiew ze skóry jest zbędny.
JAK DZIAŁAJĄ LEKI NA TRĄDZIK?
Keratolitycznie, bakteriobójczo, bakteriostatycznie. Mają również właściwości złuszczające i regulujące pracę gruczołów łojowych. W skład takich leków wchodzą m.in.: kwas salicylowy, azelainowy, glikolowy, mlekowy, retinoidy, nadtlenek benzoilu, erytromycyna, detreomycyna, klindamycyna. Do leczenia ogólnego stosuje się m.in. retinoidy i tetracykliny. Niektóre leki mogą początkowo wywołać podrażnienie i łuszczenie skóry, ale te objawy stopniowo ustępują. Właśnie ze względu na działanie drażniące często zaleca się stosowanie ich wieczorem. Zawsze trzeba omijać okolice oczu i błon śluzowych.
Do najcięższych postaci trądziku, które są oporne na antybiotyki, przeznaczona jest doustna izotretynoina. Blokuje ona wszystkie mechanizmy powstawania trądziku. Stosuje się ją pod ścisłą kontrolą lekarza. Ma, niestety, sporo skutków ubocznych, np. suchość skóry, bóle mięśniowe. Zażywające ją kobiety muszą być pod szczególną kontrolą. Terapię trzeba połączyć z antykoncepcją.
JAK DŁUGO TRWA KURACJA?
Leczenie antybiotykiem 3-6 miesięcy, retinoidami – najczęściej 4 miesiące dawką dostosowaną do wagi ciała pacjenta. Można stosować różne schematy leczenia, ale tylko niektóre są naprawdę skuteczne. Gdy skóra zaczyna już dobrze wyglądać, potrzebna jest jeszcze kuracja podtrzymująca, by uniknąć nawrotów choroby. W najcięższych przypadkach terapia może potrwać nawet rok, a na jej zakończenie stosuje się jeszcze leki hormonalne, które obniżają produkcję androgenów oraz łoju.
CZY MOŻNA TRWALE WYLECZYĆ TRĄDZIK?
Nawet wiele lat po zakończeniu terapii problem może wrócić. Mają na to wpływ różne czynniki, np. zła dieta, stres, nieodpowiednia pielęgnacja, przyjmowanie niektórych hormonów oraz preparatów z witaminą B12 i jodem. Aby zapobiegać nawrotom, trzeba przede wszystkim stosować się do zaleceń lekarza. W utrzymaniu dobrej kondycji cery pomaga też prawidłowa pielęgnacja, a zwłaszcza oczyszczanie.
JAKIE SĄ RODZAJE TRĄDZIKU?
PROSAKI
Małe, twarde, jasne grudki pojawiające w okolicy oczu. Powstają w następstwie zapchania przez sebum mieszków włosowych. Najlepiej pozbyć się ich u kosmetyczki.
ZASKÓRNIKI
Nieestetyczne czarne kropki widoczne zwykle na nosie, czole i brodzie to efekt zapychania się gruczołów łojowych. Nieusunięte zmieniają się w ropne krostki.
ROZSZERZONE PORY
Częsty problem osób zmagających się z trądzikiem. Zwęzisz je, myjąc twarz chłodną wodą i stosując odpowiednie kosmetyki.
BOLESNE GRUDKI NA BRODZIE
Pojawiają się w okresie dojrzewania, ale też w czasie miesiączki czy ciąży, kiedy szaleją hormony.
KROSTKI
Tak, jak zaskórniki, zwykle pojawiają się w strefie T, czyli czoła, nosa i brody, które przy cerze mieszanej mają tendencję do przetłuszczania się.