Jeszcze kilkadziesiąt lat temu błonica stanowiła jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla zdrowia dzieci. Obecnie, dzięki powszechnym szczepieniom, w Europie niemal udało się wyeliminować tę groźną chorobę. Niestety, przypadki błonicy nadal zdarzają się w krajach rozwijających się, a obniżona wyszczepialność może prowadzić do nawrotu tej choroby również w krajach rozwiniętych.
Alarmujący przypadek we Wrocławiu
Niedawno w Dolnośląskim Centrum Pediatrycznym im. J. Korczaka potwierdzono zachorowanie na błonicę u sześcioletniego dziecka, które wróciło z wakacji w Afryce. Chłopiec nie był szczepiony, a jego stan lekarze określają jako ciężki. Jest to pierwszy przypadek błonicy w Polsce w tym roku, co skłoniło Główny Inspektorat Sanitarny do uruchomienia procedur epidemiologicznych o zasięgu europejskim.
Czym jest błonica?
Błonica to choroba zakaźna wywołana przez bakterię Corynebacterium diphtheriae. Bakteria ta sama w sobie nie jest groźna, jednak niektóre jej szczepy wytwarzają toksynę, która może doprowadzić do poważnych powikłań i śmierci. Choroba przenosi się drogą kropelkową lub przez kontakt z materiałem zakaźnym.
Objawy i powikłania
Błonica może przybierać różne formy, z których najczęściej spotykaną jest błonica gardła. Choroba rozpoczyna się od bladości, gorączki, umiarkowanego bólu gardła i trudności z przełykaniem. Charakterystycznym objawem jest również białoszary nalot w gardle, który może prowadzić do duszności i problemów z oddychaniem.
Cięższe przypadki błonicy mogą prowadzić do powiększenia węzłów chłonnych na szyi, co nadaje jej charakterystyczny wygląd określany jako „szyja prokonsula”, nazywana także „szyją cesarza”. Najgroźniejszym powikłaniem jest zatrucie organizmu toksyną błoniczą, która może uszkadzać serce, układ nerwowy oraz nerki.
Błonica może także atakować krtań, zwłaszcza u małych dzieci, powodując groźne dla życia zwężenie dróg oddechowych. W niektórych przypadkach konieczna bywa intubacja lub wykonanie tracheotomii.
Leczenie i profilaktyka
Najważniejszym elementem leczenia błonicy jest jak najszybsze podanie surowicy zawierającej antytoksynę błoniczą. Antybiotyki, takie jak penicylina czy erytromycyna, mają znaczenie pomocnicze. Chory wymaga izolacji, ponieważ jest zakaźny przez około miesiąc od momentu infekcji.
Najskuteczniejszym sposobem ochrony przed błonicą są szczepienia, które w Polsce są obowiązkowe. Podawana dzieciom szczepionka DTP chroni również przed tężcem i krztuścem.
Szczepienia – klucz do bezpieczeństwa
Zgodnie z kalendarzem szczepień, dzieci otrzymują cztery dawki szczepionki DTP w pierwszych 18 miesiącach życia, a następnie dawki przypominające w wieku 6, 14 i 19 lat. Dorosłym zaleca się kolejne dawki przypominające co 10 lat, by utrzymać odporność.
Globalne zagrożenie i wyzwania
Choć w Europie błonica jest rzadko spotykana, w krajach rozwijających się pozostaje poważnym problemem. W latach 90. XX wieku w Rosji i krajach sąsiednich doszło do poważnej epidemii, która objęła tysiące osób, w tym dorosłych.
Obecnie zagrożenie stwarzają podróże do regionów, gdzie błonica wciąż występuje. Osoby niezaszczepione są szczególnie narażone na zachorowanie, dlatego przed wyjazdem w takie miejsca warto sprawdzić stan swoich szczepień i w razie potrzeby je uzupełnić.
Podsumowanie
Historia błonicy pokazuje, jak ogromną rolę w zwalczaniu chorób zakaźnych odgrywają szczepienia. Dzięki nim liczba zachorowań w Europie spadła niemal do zera. Jednak przypadek sześcioletniego chłopca z Wrocławia przypomina, że zaniedbanie szczepień może mieć tragiczne konsekwencje. Ochrona przed błonicą to nie tylko sprawa indywidualna, ale także kwestia zdrowia publicznego. Dlatego tak ważne jest, by dbać o aktualność szczepień i świadomie podejmować decyzje dotyczące profilaktyki zdrowotnej.
Dziękujemy, że przeczytałaś/łeś nasz artykuł do końca.