NASZ EKSPERT: Paulina Mączka, doktor nauk farmaceutycznych
CZYSTEK TO ZIOŁO, ZNANE W MEDYCYNIE NATURALNEJ OD WIEKÓW. W CZASACH ZWIĘKSZONEGO ZAINTERESOWANIA METODAMI NATURALNEGO LECZENIA ROŚLINA TA PONOWNIE WRACA DO ŁASK. ZE WZGLĘDU NA SWOJE PROZDROWOTNE WŁAŚCIWOŚCI, KTÓRE ZNAJDUJĄ ZASTOSOWANIE W PROFILAKTYCE I LECZENIU WIELU RÓŻNYCH SCHORZEŃ, CORAZ CZĘŚCIEJ WYKORZYSTUJEMY GO W NASZEJ DIECIE.
Czystek (łac. Cistus incanus) należy do rodziny czystkowatych (łac. Cistecae) w skład której wchodzi około 200 różnych gatunków. Jest to krzew ozdobny o bardzo dekoracyjnych kwiatach, występujący w kolorach: białym, różowym lub czerwonym. Odznacza się wyjątkową wrażliwością na niską temperaturę, dlatego czystek jest najczęściej uprawiany jako roślina doniczkowa.
LECZNICZE WŁAŚCIWOŚCI
Lecznicze działanie czystka związane jest z zaskakująco wysoką zawartością polifenoli. Polifenole izolowane z rośliny stanowią największą grupę wśród naturalnie występujących antyoksydantów – związków „zmiatających” wolne rodniki tlenowe.
JAK DZIAŁA CZYSTEK NA ORGANIZM?
• ma silne właściwości przeciwzapalne,
• zapobiega chorobom układu krwionośnego,
• obniża stężenie LDL, chroniąc tym samym naczynia krwionośne przed powstawaniem złogów miażdżycowych,
posiada udowodnioną aktywność w zapobieganiu nowotworom – ogranicza uszkodzenia DNA, proliferację komórek i wzrost guzów. Stwierdzono, że związki polifenolowe mogą hamować rozwój choroby nowotworowej wykazując aktywność cytotoksyczną,
• może być stosowane jako środek leczący nieżyt przewodu pokarmowego i stany zapalne układu moczowego,
• powoduje aglutynację białek wirusowych, przez co zapobiega rozprzestrzenianiu hamuje rozprzestrzenianie się wirusów, wzmacnia ochronę przed grypą i przeziębieniem,
• wpływa pobudzająco na mechanizmy immunologiczne organizmu,
• zmniejsza czas trwania i nasilenie objawów infekcji górnych dróg oddechowych,
• działa antagonistycznie wobec bakterii Helicobacter pylori– bakterii bytującej w żołądku, zwiększającej ryzyko nowotworu tego narządu.
Niektóre związki polifenolowe występujące w roślinie wykazują również pewne działanie bakteriostatyczne. Kwasy fenolowe wyizolowane z ziela wykazują właściwości przeciwbakteryjne, w szczególności przeciwko bakteriom Gram-dodatnim (rodzaj Bacillus). W badaniach laboratoryjnych wykazano również tłumiące działanie czystka względem wirusów A/H5N1 oraz A/H1N1 (tzw. ptasiej i świńskiej grypy), co być może zostanie w przyszłości wykorzystane w leczeniu tych chorób zakaźnych.CZYSTEK POD RÓŻNYMI POSTACIAMI
Wodne wyciągi z czystka zastosowane zewnętrznie na skórę i błony śluzowe działają antyseptycznie, przeciwzapalnie, przeciwtrądzikowo. Stabilizują strukturę błon komórkowych, hamują wysięk i stan zapalny. Działanie ściągające garbników wspomaga leczenie hemoroidów, a także zmian zapalnych na twarzy, w tym trądziku różowatego i świerzbu. Wykazano, że wyciągi z czystka działają antyproliferacyjnie na komórki prostaty, co może być wykorzystane we wspomaganiu leczenia łagodnego przerostu gruczołu krokowego.
Czystek jest dostępny w postaci:
• suszonego ziela,
• herbatek ekspresowych
• tabletek
Herbatka z czystka posiada interesujący smak i delikatny aromat. Zaleca się stosowanie świeżo przygotowanego naparu 3 razy dziennie. Herbatkę z czystka mogą pić dzieci już od 3 miesiąca życia, pozbawiony jest on działań ubocznych. Pożądane efekty stosowania czystka odczuwalne mogą być nawet po tygodniu, choć dopiero jego regularne stosowanie pozwala w pełni wykorzystać wszystkie jego prozdrowotne właściwości.
