WEDŁUG ŚWIATOWEJ ORGANIZACJI ZDROWIA DEPRESJA ZNAJDUJE SIĘ NA CZWARTYM MIEJSCU WŚRÓD PROBLEMÓW ZDROWOTNYCH NA ŚWIECIE I CZĘŚCIEJ DOTYKA KOBIETY NIŻ MĘŻCZYZN. PRZYKŁADEM JEST DEPRESJA POPORODOWA, DOTYKAJĄCA CO SZÓSTĄ KOBIETĘ PO PORODZIE. MŁODE MATKI ODCZUWAJĄ ZMĘCZENIE, PRZYGNĘBIENIE, SPADEK FORMY FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ, NIE POTRAFIĄ Z RADOŚCIĄ ZAJMOWAĆ SIĘ SWOIMI MALEŃSTWAMI. SAME NIE SĄ W STANIE PORADZIĆ SOBIE Z PROBLEMEM I CZĘSTO TRAFIAJĄ DO LEKARZY SPECJALISTÓW.
RODZAJE DEPRESJI I ICH PRZYCZYNY
Depresja reaktywna – pojawia się w reakcji na niekorzystne wydarzenia życiowe, najczęściej na stratę. Jej cechami charakterystycznymi są przede wszystkim krótszy czas trwania, mniejsze nasilenie, duża wrażliwość na psychoterapię, wsparcie innych osób. Do typowych przyczyn wystąpienia depresji reaktywnej należą: śmierć bliskiej osoby, wypadek, choroba, porzucenie. Wiążą się one także z tym, co dla pacjenta było ważne, a co utracił: wymarzona praca, zdrowie, mieszkanie, majątek itp.
Depresja endogenna – to choroba psychiczna, która może pojawić się w związku z niekorzystnym wydarzeniem życiowym, ale nie koniecznie taki związek musi się pojawić. Odpowiedź emocjonalna człowieka w takiej sytuacji jest niewspółmierna do wydarzenia. Czas trwania rozciąga się na wiele miesięcy i zawsze wymaga leczenia farmakologicznego, a czasem nawet szpitalnego. W najcięższych przypadkach psychoterapia może być nieskuteczna i nie powodować zmiany stanu psychicznego. Do najważniejszych objawów tej depresji należą myśli o śmierci, obojętność uczuciowa, spadek masy ciała, zaburzenia snu.
Depresja maskowania – niekiedy określana jest mianem „depresji bez depresji”, ponieważ jej objawy są nietypowe i mogą sugerować występowanie innej choroby, czyli tzw. „maski depresji”. Do głównych objawów należą m.in.: bóle głowy, zaburzenia pamięci, zaparcia albo zespół jelita drażliwego, również zespoły bólowe nerwów obwodowych.
Depresja sezonowa – najczęściej występuje jesienią, z uwagi na niewielką ilość światła słonecznego docierającego do siatkówki oka lub zmniejszoną wrażliwość siatkówki na światło. Dodatkowo stan depresji sezonowej wynika często z poczucia smutku związanego z odejściem lata, odpoczynku, podwyższonej aktywności fizycznej i wielu możliwości spotkań towarzyskich na świeżym powietrzu. Prawdopodobnie wpływ na wystąpienie depresji ma nie tylko niedobór światła słonecznego, ale także osobnicza wrażliwość człowieka. Najczęstszymi objawami są: uczucie smutku, pustki, lęku, niepokoju, uczucie przewlekłego przemęczenia, brak energii, zmiany nastroju, drażliwość i kłopoty z koncentracją.
LECZENIE
Depresja ogarnia ludzi bez względu na płeć i wiek. Niezależnie od rodzaju depresji, chorzy nigdy nie są w stanie wyleczyć się samodzielnie. Każda depresja, czy to poporodowa, jesienna, czy też dwubiegunowa, zawsze wymaga leczenia i zrozumienia przez najbliższych. Istnieje kilka sposobów, które pomagają złagodzić lub usunąć stan depresji.
Depresja sezonowa (jesienna) najczęściej nie jest postrzegana jako poważny stan zaburzeń psychicznych, które klasyfikują się do leczenia farmakologicznego. Wskazane jest, aby depresję, której przyczyną jest brak światła słonecznego, zwalczać za pomocą terapii światłem (fototerapii). Fototerapia polega na naświetlaniu pacjenta lampą fluorescencyjną emitującą światło o natężeniu od 2500 do 10000 luksów (używane w domach lampy świecą z natężeniem około 300-500 luksów, więc światło lecznicze ma o wiele większe natężenie). Lampy stosowane w fototerapii emitują zwykle światło białe o widmie zbliżonym do widma światła słonecznego. Naświetlanie specjalistycznymi lampami powinno odbywać się dwa razy dziennie, najlepiej rano i wieczorem i trwać minimum półgodziny. Efekty są widoczne już po dwóch tygodniach. Należy też pamiętać, że nieprawidłowo prowadzona terapia może (przy nadmiernym naświetlaniu) grozić pojawieniem się uczucia rozdrażnienia i niepokoju.
W leczeniu ciężkich postaci depresji skuteczne może być łączenie fototerapii z lekami przeciwdepresyjnymi. Jednak, aby uzyskać pomoc farmakologiczną, należy zwrócić się do lekarza. Leki przeciwdepresyjne powinny zwalczać objawy depresji i poprawiać nastrój, a większość z nich w Polsce jest sprzedawana na receptę.
W każdym przypadku należy pamiętać, ze depresja jest chorobą uleczalną i przy zastosowaniu odpowiedniej formy leczenia można odzyskać zdrowie.
NASTAWIENIE PSYCHICZNE
Jedną z metod leczenia depresji jest psychoterapia, czyli leczenie słowem, rozmową. Celem psychoterapii jest nie tylko wyleczenie z depresji, ale także nakłonienie do innego spojrzenia na życie. Psychoterapia powinna wskazać, w jaki sposób poradzić sobie z depresją oraz zaakceptować zmiany pojawiające się w naszym życiu. Korzystny może okazać się wyjazd urlopowy.
Bardzo korzystnie na kondycję psychiczną w stanach depresyjnych wpłynie sport i wszelkie formy ruchu, najlepiej na świeżym powietrzu. Dlatego też powinniśmy jak najczęściej wychodzić na zewnątrz, a zamiast treningu na siłowni wybierać rower albo jogging. Nawet krótki, zwykły spacer po parku może poprawić samopoczucie.
Często domowymi sposobami na depresję bywa też pielęgnowanie bliskich związków z innymi ludźmi, włączanie się w aktywność towarzyską, wychodzenie z domu pomimo niesprzyjającej aury, jak najczęstsze robienie rzeczy, które dają przyjemność i poprawiają nastrój oraz unikanie zdarzeń i sytuacji stresujących. Dobrze jest siebie samego traktować z wyrozumiałością i nie należy w tym okresie narzucać sobie zbyt wielu obowiązków.
