TRUDNE KWESTIE SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH CZĘSTO NASUWAJĄ WIELE PYTAŃ ZATROSKANYM RODZICOM. ODPOWIADAMY NA NAJCZĘSTSZE Z NICH I ZACHĘCAMY WSZYSTKICH RODZICÓW DO ROZMOWY NA ICH TEMAT Z LEKARZAMI!
Czy szczepionki są bezpieczne?
Przed dopuszczeniem jakiegokolwiek preparatu do powszechnego stosowania, jego działanie jest wnikliwie monitorowane. Jeżeli istnieją jakiekolwiek wątpliwości co do bezpieczeństwa szczepionki w trakcie procesu rejestracji, to nie zostanie ona dopuszczona do obrotu. Jeżeli istnieją wątpliwości co do jakości serii szczepionki już dostępnej na rynku, to taka seria jest wycofywana ze sprzedaży.
Co to jest niepożądany odczyn poszczepienny?
Zadaniem szczepionki jest zainicjowanie reakcji układu odpornościowego. Zdarza się, że jest ona widoczna pod postacią tzw. odczynu poszczepiennego – najczęściej jako miejscowy obrzęk, zaczerwienienie w miejscu wkłucia. Jest to objaw niegroźny i wynika z prawidłowego działania szczepionki. Natomiast niepożądany odczyn poszczepienny (NOP) to zaburzenie stanu zdrowia, które ma formę nasilonej reakcji miejscowej lub rzadziej ogólnoustrojowej, np. zaczerwienienia całego ramienia, w które podano szczepionkę, gorączki, osłabienia. Zwykle ustępują one samoistnie po kilku dniach; nie stanowią przeciwwskazania do dalszych szczepień.
Poważne NOP, takie jak zaburzenia przytomności, nieutulony płacz, bardzo wysoka gorączka powyżej 40°C, wysypka lub drgawki zdarzają się bardzo rzadko – zdecydowanie rzadziej niż powikłania chorób, przed którymi chronią. Najczęściej pierwsze objawy pojawiają się już po chwili od podania szczepionki. Wszelkie nietypowe reakcje na szczepionkę należy zgłosić lekarzowi.
Ponieważ niektóre składniki szczepionek mogą wywołać reakcję alergiczną, należy pozostać w przychodni pod obserwacją przez 30 minut po szczepieniu.
Co zrobić w przypadku wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego?
W każdym przypadku wystąpienia niepokojących objawów u dziecka należy zgłosić się do lekarza, który na podstawie wywiadu i badania fizykalnego rozpoznaje lub wyklucza NOP.
Oprócz tego, każda zainteresowana osoba może dobrowolnie zgłosić podejrzenie NOP do Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych poprzez wypełnienie formularza na stronie internetowej.
Jakie są korzyści i ryzyko związane ze szczepieniami?
Ryzyko wystąpienia ciężkich, groźnych dla życia i zdrowia powikłań po szczepieniu jest bardzo niewielkie; przykładowo, reakcja anafilaktyczna może wystąpić 1 raz na milion podanych dawek szczepionek, natomiast zgon jako powikłanie odry zdarza się raz na tysiąc – 10 tysięcy przypadków zachorowania. Korzyści ze szczepień znacznie przewyższają więc potencjalne ryzyko z nimi związane.
Dlaczego trzeba podawać kilka dawek tej samej szczepionki?
Niektóre szczepionki muszą być podawane w kilku dawkach, w odpowiednich odstępach czasu. Ponadto, odporność wytworzona pod wpływem szczepienia z czasem zmniejsza się – konieczne są dawki przypominające. Z kolei niektóre zarazki szybko mutują – np. co roku pojawiają się nowe warianty wirusa grypy, przed którymi nie chroni szczepienie z wcześniejszego sezonu. Dlatego regularnie pojawiają się nowe szczepionki przeciwko grypie.
Czy można zaszczepić dziecko w trakcie choroby?
Zgodnie z wytycznymi WHO, dziecko nie powinno być szczepione w ostrych stanach chorobowych z gorączką powyżej 38,5°C i w czasie zaostrzeń chorób przewlekłych. Dolegliwości takie jak: katar, kaszel, lekka infekcja bez gorączki lub z gorączką niższą niż 38,5°C, lekkie wymioty lub biegunka nie stanowią przeciwwskazań do podania szczepionki. Zawsze o możliwości szczepienia decyduje lekarz.
Treści zawarte w niniejszym artykule mają wyłącznie charakter informacyjny i nie mogą zastąpić konsultacji lekarza, do którego zawsze powinna należeć ostateczna decyzja o przeprowadzeniu szczepienia bądź odstąpieniu od niego.
Wszystkich, którzy szukają więcej rzetelnych i szczegółowych informacji o szczepieniach zapraszamy na strony internetowe Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego>>>