SIEMIĘ LNIANE TO SAMO ZDROWIE… ALE JAK CZERPAĆ Z JEGO DOBRODZIEJSTW? CZY LEPIEJ SPOŻYWAĆ CAŁE ZIARNA CZY MIELONE? A MOŻE WARTO ROZWAŻYĆ STOSOWANIE OLEJU LNIANEGO? JAKA JEST OPTYMALNA ILOŚĆ SPOŻYCIA, A JAKA MOŻE NAM ZASZKODZIĆ?
CO TO JEST SIEMIĘ LNIANE?
Siemię lniane to nasiona lnu zwyczajnego. Nasiona lnu pozyskiwane są w ramach upraw (len zwyczajny jest rośliną jednoroczną). Mają one wielkość około 2-3 mm, kolor szarobrązowy i formę płaską. Po zalaniu woda zmieniają kolor na ciemnobrązowy, zwiększają kilkukrotnie swoją objętość a ich powierzchnia pokrywa się duża ilością śluzu. Po zalaniu wodą nabierają barwy ciemnobrązowej i kilkakrotnie powiększają swoją objętość, otaczając się jednocześnie dużą ilością śluzu.
Oprócz tego, że len jest wykorzystywany w medycynie naturalnej, ma on również zastosowanie w wielu innych branżach, np. w przemyśle kosmetycznym, budowlanym, spożywczym i tekstylnym.
WARTOŚCI ODŻYWCZE
Wartość energetyczna 100 gramów siemienia lnianego wynosi około 2234 kJ (534 kcal), czego białka (o bardzo korzystnym zestawie aminokwasów) stanowią 18,29 g, węglowodany 28,88 g, tłuszcze 42,16 g, zaś woda 6,96 g. Ziarna są również bogate w witaminy: grupy B oraz C, A, D, E i K, makroelementy: fosfor, wapń magnez, potas i sód oraz mikroelementy: żelazo, miedź, cynk, mangan i selen.
Wśród składników odżywczych, które możemy znaleźć w siemieniu lnianym warto również wyróżnić:
- błonnik (korzystne działanie na florę bakteryjną jelit i obniżanie cholesterol),
- lignany (działanie przeciwnowotworowe i osłonowe na wątrobę),
- lignina SDG (wsparcie przyrostu masy kostnej i korzystny wpływ na gospodarkę hormonalną kobiet),
- kwasy tłuszczowe omega-3 (obniżają poziom trójglicerydów),
- substancje śluzowe (pozytywny wpływ na układ pokarmowy i wydalniczy),
- sterole roślinne (chronią przed wolnymi rodnikami).
NO CO POMOŻE SIEMIĘ LNIANE?
Stosowanie siemienia lnianego jest szczególnie popularne w przypadku następujących schorzeń:
GDZIE KUPOWAĆ SIEMIĘ I OLEJ LNIANY?
Wybierając siemię bądź olej lniany należy zwracać uwagę na jakość produktu – dlatego najlepiej zaopatrzać się w nie w aptekach lub sklepach zielarskich. Dzięki temu mamy gwarancję zakupu produktów na bazie nasion pochodzących z sprawdzonych i ekologicznych upraw (a tym samym o potwierdzonych w badaniach właściwościach odżywczych) oraz możemy przy okazji skorzystać z porady specjalisty w dziedzinie farmacji lub ziołolecznictwa: zarówno w zakresie stosowania, jak i przechowywania produktów oraz terminu zdatności do spożycia.
Najbogatsze w witaminy i składniki odżywcze jest siemię lniane w formie nieprzetworzonych nasion – obróbka termiczna i mielenie powodują częściowe utlenianie tych składników. Niemniej jednak to nie nieprzetworzone nasiona są najlepiej przyswajalne przez nasz organizm: najlepsze działanie dla naszego zdrowia ma olej lniany oraz nasiona zmielone bezpośrednio przed spożyciem.
OLEJ LNIANY jest produktem bardzo wrażliwym na światło i wysoką temperaturę o krótkim terminie przydatności. Najlepiej przechowywać go w ciemnym opakowaniu w lodówce. Należy kupować go wyłącznie u dobrych dostawców, którzy gwarantują jego przechowywanie w odpowiednich warunkach. Olej może być dodatkiem do sałatek i surówek warzywno-owocowych, nie należy poddawać go obróbce termicznej. Przyjmuje się, że dorosły człowiek powinien spożywać od 2 do 6 łyżek oleju lnianego dziennie.
SIEMIĘ LNIANE W ZIARNACH w ziarnach przechowujemy do pół roku w temperaturze pokojowej w zamkniętym szczelnym pojemniku – czynnikiem, który działa na ziarna niekorzystnie jest wilgoć. Ziarna lnu warto dodawać do potraw, których nie poddajemy obróbce termicznej np. do surówek i sałatek. Aby dostrzec wpływ produktu na zdrowie należy jeść 2 łyżki ziaren siemienia lnianego dziennie.
SIEMIĘ LNIANE ZMIELONE przechowujemy w temperaturze pokojowej lub w lodówce w zamkniętym szczelnym pojemniku przez około 3 miesiące. Można przedłużyć jego zdatność do spożycia do dwóch lat mrożąc je w temp. – 20°C . Dorosły człowiek powinien spożywać około łyżkę zmielonych ziaren siemienia lnianego dziennie. Zmielone ziarna lnu warto dodawać do potraw, których nie poddajemy obróbce termicznej np. do surówek i sałatek. Za ich sprawą możemy również zagęszczać soki oraz przeciery owocowe i warzywne. Na bazie zmielonych ziaren można również przygotować napój, lub kisiel (który szczególnie sprawdza się w przypadku biegunki, bólu gardła oraz w infekcjach górnych dróg oddechowych).
JAK ZROBIĆ I STOSOWAĆ NAPÓJ Z SIEMIENIA LNIANEGO?
- łyżkę zmielonych ziaren siemienia zalewamy połową szklanki gorącej wody i odstawiamy na 10 minut,
- wypijamy kleisty napar bezpośrednio po przyrządzeniu. Gdy jest bardzo gęsty można go rozcieńczyć wodą lub sokiem owocowym.
JAK ZROBIĆ I STOSOWAĆ KISIEL Z SIEMIENIA LNIANEGO?
- dwie łyżki ziaren siemienia zalewamy szklanką gorącej wody i odstawiamy na godzinę,
- ugotowane ziarna przecedzamy przez gęste sitko lub gazę,
- ziarna wyrzucamy, zaś ostudzony kisiel spożywamy raz dziennie(można wzbogacić jego smak za pomocą miodu),
- w przypadku schorzeń górnych dróg oddechowych kisiel spożywamy razem z ziarnami (pomijamy wówczas etap odcedzania), małymi porcjami kilka razy dziennie,
- w przypadku biegunek porcję świeżo przygotowanego kisielu spożywamy 2-3 razy dziennie, rezygnując z dodatku miodu.
UWAGA NA SKUTKI UBOCZNE!
Korzystanie z siemienia lnianego należy zawsze konsultować z lekarzem lub farmaceutą: preparaty ziołowe nie tylko działają korzystnie dla naszego zdrowia, ale mogą również stanowić zagrożenie wchodząc w interakcje z przyjmowanymi lekami.
Przyjmując siemię lniane należy ściśle przestrzegać wszystkich zaleceń i ograniczeń podanych przez producenta oraz wskazówek lekarza lub farmaceuty. Przyjmowanie siemienia w nadmiarze może prowadzić do odwodnienia organizmu oraz być przyczyna biegunek i mdłości
Ponadto istnieje grupa osób, u których ziarna lnu nie są tolerowane przez układ pokarmowy i spożycie ich może dawać objawy zatrucia pokarmowego.
Na siemię lniane powinny również uważać osoby cierpiące na poważne choroby przewodu pokarmowego, np. niedrożność jelit czy zwężenie przełyku – spożywanie ziaren lnu może wiązać się u ich z zaostrzeniem objawów chorobowych.
Szczególną ostrożność przy stosowaniu siemienia lnianego muszą zachować kobiety w ciąży i matki karmiące.
SIEMIĘ LNIANE W KOSMETYCE
Nie bez przyczyny olej lniany i siemię lniane są składnikiem wielu produktów kosmetycznych do pielęgnacji skóry, włosów, czy paznokci. Właściwości kosmetyczne i pielęgnacyjne lnu są znane od wielu wieków a stosowanie takich kosmetyków szybko daje widoczne rezultaty.
Szczególną popularnością cieszą się kosmetyki do włosów wzbogacone o siemię lniane – można je stosować do wszystkich rodzajów włosów, a szczególnie sprawdzają się w przypadku włosów suchych i zniszczonych. Mają nie tylko właściwości pielęgnacyjne, ale również przyspieszają wzrost włosów oraz zwiększają nawilżenie skóry głowy. Kosmetyki do włosów na bazie siemienia lnianego można nabyć w drogeriach czy aptekach, ale można również wykonać samodzielnie na podstawie poniższych przepisów:
JAK ZROBIĆ I STOSOWAĆ MASECZKĘ DO WŁOSÓW Z SIEMIENIA LNIANEGO?
- 2 łyżki ziaren lnu zalewamy szklanką wody i gotujemy na małym ogniu przez około 10 min.,
- ugotowane ziarna przecedzamy przez gęste sitko lub gazę,
- ziarna wyrzucamy, zaś wywar (powinien mieć konsystencję gęstego kisielu, jeżeli będzie zbyt gęsty należy dodać odrobine wody) nakładamy się na wilgotne włosy i skórę głowy,
- maskę spłukujemy z włosów po godzinie,
- maska nadaje się do użytku bezpośrednio po przyrządzeniu.
JAK ZROBIĆ I STOSOWAĆ PŁUKANKĘ DO WŁOSÓW Z SIEMIENIA LNIANEGO?
- 2 łyżki ziaren lnu zalewamy szklanką wody i gotujemy na małym ogniu przez około 10 min.,
- ugotowane ziarna przecedzamy przez gęste sitko lub gazę,
- ziarna wyrzucamy, zaś do wywaru dodajemy tyle wody, aby miał on konsystencję lekko zagęszczonego płynu,
- płukankę stosujemy po umyciu włosów – najlepiej użyć ją do ostatniego płukania. Dla najlepszych rezultatów nie należy jej spłukiwać wodą,
- płukanka nadaje się do użytku bezpośrednio po przyrządzeniu.
JAK ZROBIĆ I STOSOWAĆ MGIEŁKĘ DO WŁOSÓW Z SIEMIENIA LNIANEGO?
- łyżkę ziaren lnu zalewamy połową szklanki wody i gotujemy na małym ogniu przez około 10 min.,
- ugotowane ziarna przecedzamy przez gęste sitko lub gazę,
- ziarna wyrzucamy, zaś do wywaru dodajemy kilka kropel oliwy z oliwek lub oleju z pestek winogron, kilka kropel ulubionego olejku eterycznego u ulubionym zapachu oraz tyle wody, by mgiełka miała konsystencję słabo zagęszczonego płynu,
- mgiełkę przelewamy do butelki z atomizerem, stosujemy zarówno na wilgotne, jak i na suche włosy, każdorazowo mocno potrząsając opakowaniem, by połączyć składniki,
- opakowanie z mgiełką przechowujemy w lodówce, do użytku nadaje się przez około dwa tygodnie.
